Solunduğunda
sesimizin tonunda insanlara komik gelen bir değişime sebep olur. Bu
durumun nedenini anlamak için ses dalgalarının nasıl oluştuğunu
ve nasıl hareket ettiğini anlamamız gerekiyor.
Ses
farklı ortamlarda, örneğin havada basınç dalgaları oluşturarak
ilerler. Ses dalgaları havada yayılırken havanın basıncında
küçük değişimlere neden olur. Hava moleküllerinin yoğunlaştığı
bölgelerde basınç yüksekken, seyrek olduğu bölgelerde basınç
düşüktür.
Ancak ses dalgaları farklı ortamlarda farklı hızlarda hareket eder. Örneğin 20°C’de havadaki hızı saniyede 344 metreyken (yaklaşık 1240 kilometre/saat), aynı sıcaklıkta helyum gazındaki hızı saniyede 927 metredir (yaklaşık 3340 kilometre/saat). Yani helyum gazı soluduğumuzda sesimiz havadakinden daha hızlı yayılır. Ancak bu, dalgaların frekansının değiştiği anlamına gelmez. Frekans belli bir zaman diliminde yayılan ses dalgalarının sayısı olarak tanımlanabilir ve genellikle saniyedeki titreşim sayısı yani Hertz birimi ile ifade edilir.
Akciğerlerimizden gelen hava gırtlaktan geçerken titreşen ses telleri sesimizin oluşmasını sağlar. Ses tellerinin saniyede kaç kere titreştiği oluşan sesin frekansını, frekans da sesin tiz mi, kalın mı olduğunu belirler.
Helyum gazı soluduğumuzda sesimizdeki değişimin nedeni daha hızlı hareket eden ses dalgalarının farklı algılanmasıdır.
Kaynak: Tuba Sarıgül, Bilim ve Teknik Dergisi, Sayı 569, Nisan 2015, s46.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder